Akcja Katolicka

HISTORIA AKCJI KATOLICKIEJ

Akcja Katolicka to stowarzyszenie wiernych świeckich, mające w założeniu szeroko rozumiany apostolat. Zasady organizacyjne i samą ideę Akcji Katolickiej sformułował po raz pierwszy papież Pius X w motu proportio z 18 XII 1903 oraz w encyklice Il fermo proposito z 11 VI 1905. Jednak za ojca tej organizacji uchodzi powszechnie papież Pius XI, który rozumiał przez nią udział wiernych świeckich w hierarchicznym apostolacie Kościoła. Nadał on stowarzyszeniu ramy organizacyjne w encyklice Ubi arcano z 23 XII 1922 i liście Quae Nobis z 13 XI 1928. Celem Akcji Katolickiej, według Piusa X, było odnowienie życia katolickiego w rodzinach i społeczeństwie oraz ewangelizowanie świata doby obecnej.

Akcja Katolicka osiągnęła swój pełny rozwój w okresie międzywojennym. Jej struktury były rozbudowane i różnorodne. Biskupi wielu krajów, wprowadzając w życie papieski program, wykorzystywali do tego celu istniejące już w tych krajach stowarzyszenia katolickie. W Belgii, Francji i Kanadzie dostosowano organizację Akcji Katolickiej do różnych środowisk społecznych i kulturalnych: wiejskiego, robotniczego, szkolnego, akademickiego. Inne natomiast kraje, w tym również Polska, Hiszpania, kraje Ameryki Południowej, oparły organizację Akcji Katolickiej, na wzór włoski, na czterech stanach, jakimi są: mężczyźni, kobiety, młodzież męska i żeńska. Taka forma organizacyjna była najwierniejszą realizacją wytycznych Piusa XI. W wielu krajach powstały liczne, związane ściśle z Akcją, stowarzyszenia katolickie, zrzeszające np. lekarzy, prawników, architektów, studentów, itd. Pod koniec pontyfikatu Piusa XI (zmarł w r. 1939), a zwłaszcza po drugiej wojnie światowej Akcja Katolicka przekształciła się w potężny ruch religijny katolików świeckich, który odgrywa do dziś doniosłą rolę w życiu Kościoła.

Stanowiła ona z pewnością punkt wyjściowy do rozbudzenia u świeckich odpowiedzialności za Kościół. Wyznaczała jednak katolikom świeckim rolę pomocniczą przy duchowieństwie. W miarę rozwoju zróżnicowanych form jej działalności, w latach trzydziestych XX wieku krystalizowała się nowa koncepcja apostolatu, wskazująca na własne zadania świeckich w życiu Kościoła. Działalność Akcji Katolickiej miała decydujące znaczenie, i to przez całe dziesiątki lat, w rozpoznawaniu potrzeb społecznych, kulturalnych, polityczno-gospodarczych w praktycznie każdym środowisku oraz w udzielaniu na te potrzeby duchowej i organizacyjnej odpowiedzi. Po Soborze Watykańskim II, wraz z coraz silniejszym akcentowaniem konsekwencji chrztu św. i właściwej każdemu chrześcijaninowi powinności apostołowania, Akcja Katolicka na płaszczyźnie życia kościelnego podjęła właściwie wszędzie nieco inne zadania. Stała się bardziej otwarta i bardziej zaangażowana w duszpasterską codzienność.

HISTORIA AKCJI KATOLICKIEJ W POLSCE I W DIECEZJI RZESZOWSKIEJ

W Polsce Akcję Katolicką powołano do istnienia podczas Konferencji Episkopatu w Poznaniu 28-30 IV 1930 (jej statut zatwierdził 27 XI 1930 Pius XI). Zgodnie z zaleceniami statutu utworzono cztery organizacje, zwane kolumnami, na cały kraj: Katolicki Związek Mężczyzn, Katolicki Związek Kobiet, Katolicki Związek Młodzieży Męskiej i Katolicki Związek Młodzieży Żeńskiej. Oddziały parafialne tych związków organizowały wspólne Msze św., rekolekcje zamknięte, akademie, wieczornice, zloty, obozy. Na zewnątrz Akcja Katolicka oddziaływała przez publiczne odczyty o tematyce religijnej i akcje charytatywne.
Ważnym działem jej aktywności było rozprowadzanie katolickich czasopism i książek (wydawano własny organ pn. Ruch Katolicki o ogólnopolskim zasięgu oraz szereg pism i biuletynów o charakterze lokalnym). Tuż przed drugą wojną światową Akcja Katolicka w Polsce liczyła ok. 750 tysięcy członków.

W Polsce po zakończeniu drugiej wojny światowej Akcja Katolicka nie została reaktywowana, a system totalitarny uniemożliwił swobodną działalność również innym stowarzyszeniom i organizacjom dla świeckich. W 1993 r. Jan Paweł II zachęcił biskupów polskich, przebywających w Rzymie z wizytą "ad limina apostolorum", do stworzenia warunków, aby Akcja Katolicka "na nowo odżyła". Wśród działań Episkopatu Polski w tym zakresie na szczególną uwagę zasługuje list pasterski „Akcja Katolicka w służbie nowej ewangelizacji” z 17 III 1995. Dalszym owocem przemyśleń i konsultacji był zatwierdzony 2 V 1995 Statut Akcji Katolickiej w Polsce. Diecezjalne Instytuty (DIAK) powstały we wszystkich Kościołach lokalnych, stale rozszerzając i wzmacniając swoje struktury oraz podejmując się zadań wypływających z aktualnego odczytywania "znaków czasu" w Kościele i świecie współczesnym. Organem podstawowym stowarzyszenia jest Parafialny Oddział Akcji Katolickiej (POAK), zaś najwyższym Krajowy Instytut Akcji Katolickiej (KIAK). Akcja Katolicka w Polsce liczy ok. 35 tys. członków, skupionych w blisko 1800 oddziałach POAK.
Pierwszym prezesem Krajowego Instytutu Akcji Katolickiej w Polsce została wybrana Halina Szydełko z Diecezji Rzeszowskiej. Drugą kadencję prezesował Jan Stefanek z Diecezji Poznańskiej. Na trzecią kadencję ponownie powołana została na Prezesa KIAK Halina Szydełko.

W dniach 5-7 października 2007 r. w Domu Rekolekcyjnym na warszawskich Bielanach na posiedzeniu Rady Krajowego Instytutu AK wybrano 3 kandydatów na prezesa KIAK. Spośród kandydatów największą ilość głosów otrzymała Halina Szydełko i Ona też została powołana przez Konferencję Episkopatu Polski na prezesa KIAK 4-tej kadencji.
Dekretem Ks. Bpa Kazimierza Górnego z dnia 2 czerwca 1995 r. w czwartą rocznicę wizyty Jana Pawła II w Rzeszowie i beatyfikacji Sługi Bożego Biskupa Józefa Sebastiana Pelczara, zainicjowała pracę Akcja Katolicka Diecezji Rzeszowskiej. Pierwsze prace studyjne objęły przygotowanie spotkań informacyjnych oraz opracowanie założeń organizacyjnych Akcji Katolickiej w Diecezji.
W dniu 23 czerwca 1995 r. dekretem Biskupa Rzeszowskiego powołany został Tymczasowy Zarząd Diecezjalny Akcji Katolickiej, przyjmując za motto swojego działania hasło „Odnowić wszystko w Chrystusie”. 28 marca 1998 roku Ksiądz Biskup Ordynariusz mianował 75 osób na prezesów Parafialnych Oddziałów Akcji Katolickiej. W czasie uroczystej Mszy świętej powołana została Rada Diecezjalnego Instytutu AK. Tworzą ją prezesi Parafialnych Oddziałów oraz 10 osób z nominacji. Jej pierwsze Walne Zebranie odbyło się w tym samym dniu. Zarekomendowało ono Ks. Biskupowi trzech kandydatów na stanowisko Prezesa Zarządu Diecezjalnego AK. W dniu 7 kwietnia 1998 roku Ks. Biskup mianował prezesem Zarządu Diecezjalnego Pana Waldemara Furmanka.
Z woli Księdza Biskupa Asystentami Kościelnymi AK zostali: ks. pr. Stanisław Potera i ks. Krzysztof Gołąbek ( w chwili obecnej w miejsce ks. Gołąbka Ks. Biskup wyznaczył ks. dr Pawła Synosia ). Powołano także sekretariat Zarządu Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej. Mieści się on przy par. św. Michała Archanioła w Rzeszowie.

12 czerwca 2001 r. prezesem Zarządu DIAK, ks. bp Kazimierz Górny mianował Jeremiego Kalkowskiego. Akcja Katolicka działa w oparciu o Statut Akcji Katolickiej w Polsce zatwierdzony Dekretem Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski z dnia 30.11.2000r. Pierwszym Krajowym Asystentem Akcji Katolickiej do czerwca 2003 r. był ks. bp. Piotr Jarecki. Od czerwca 2003 r. Krajowym Asystentem Akcji Katolickiej mianowany został ks. bp. Mariusz Leszczyński. Świętem Akcji Katolickiej jest uroczystość Chrystusa Króla Wszechświata. Patronem AK w Polsce jest św. Wojciech.

I Krajowy Kongres Akcji Katolickiej w Polsce odbył się w dniach 23-25 listopada 2001 r. w Poznaniu.

Pierwsza Ogólnopolska Pielgrzymka AK do Rzymu z audiencją u Ojca św. Jana Pawła II odbyła się w kwietniu 2003 r.
W dniu 17 listopada 2007 r. W Instytucie Jana Pawła II w Rzeszowie podczas Walnego Zebrania Sprawozdawczo-Wyborczego Akcji Katolickiej Diecezji Rzeszowskiej powołany został nowy Zarząd DIAK oraz wybrano trzech kandydatów na prezesa AK. Nominację na prezesa Zarządu DIAK od ks. bpa ordynariusza Kazimierza Górnego otrzymała pani Janina Błażej z parafii Opatrzności Bożej w Rzeszowie.

W dniu 16 października 2010 r. podczas Walnego Zebrania Sprawozdawczo-Wyborczego Akcji Katolickiej Diecezji Rzeszowskiej, które odbyło się w siedzibie Sekretariatu Zarządu Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej mieszczącego się przy par. św. Michała Archanioła w Rzeszowie, powołany został nowy Zarząd DIAK oraz wybrano trzech kandydatów na prezesa DIAK. Nominację na prezesa Zarządu DIAK od Ks. Bpa Ordynariusza Kazimierza Górnego otrzymał Pan Artur Stojałowski z parafii Katedralnej pw. NSPJ w Rzeszowie i sprawuje on aktualnie funkcję prezesa Zarządu DIAK Diecezji Rzeszowskiej.

CZYM JEST AKCJA KATOLICKA

Akcja Katolicka to:

• urząd kościelny wiernych świeckich, należący do fundamentalnej struktury Kościoła;
• misją głoszenia Zmartwychwstałego Jezusa Chrystusa;
• chrystianizacją każdej dziedziny życia;
• wspólnym frontem apostolskiego działania Kościoła;
• budową Kościoła - nie przez zewnętrzną ludzką działalność typu świeckiego, ale przez środki nadprzyrodzone: słowo, sakrament i posługę miłości;
• widzeniem, ocenianiem, działaniem - w duchu Ewangelii;
• odrodzeniem życia według zasad katolickich w rodzinie i społeczeństwie;
• kształtowaniem życia według zasad wiary;
• wzrastaniem i umacnianiem wspólnoty chrześcijańskiej;
• pogłębieniem wiedzy o Jezusie Chrystusie, aby nastąpił świadomy wybór Jezusa Chrystusa jako Pana życia chrześcijanina;
• apostolstwem indywidualnym (KPK - apostolstwo powinno przybrać formę Akcji Katolickiej);
• odpowiedzią na trendy sekularyzacji, wypierające wartości chrześcijańskie z życia społeczeństwa;
• szkołą życia społecznego.

CELE AKCJI KATOLICKIEJ

• Praca formacyjna samych członków Akcji, której celem jest ukształtowanie dojrzałej wiary.
• Dobrze uformowani ludzie powinni angażować się w sprawy Kościoła, zajmując miejsca w parafiach jeszcze nie objętych ewangelizacją. W zależności od potrzeb danej parafii zajmować będą te sektory życia, które dotąd leżały odłogiem.
• Członkowie Akcji Katolickiej są najbliższymi współpracownikami proboszcza, dyspozycyjnymi do działania w różnych dziedzinach, w zależności od potrzeb, jakie się jawią.
• Członkowie Akcji Katolickiej powinni zajmować miejsca w życiu społecznym (polityka, gospodarka, kultura) na miarę swoich charyzmatów i możliwości. Poprzez aktywne działanie powinni urzeczywistniać wartości chrześcijańskie.
• W swojej pracy apostolskiej powinni łączyć wypracowane wartości, jakie istnieją w
• Kościele i koncentrować je wokół sprawy ewangelizacji, nie naruszając ich suwerenności. Zadaniem członków Akcji byłoby więc tworzenie porozumienia i wspólnego działania różnych ruchów, organizacji, stowarzyszeń bez naruszania ich charyzmatów i tożsamości.
• Akcja Katolicka nie ma swojego lidera i swoich celów. Jej liderem jest Kościół i realizacja celów Kościoła.

Celem Akcji Katolickiej jest pogłębienie formacji chrześcijańskiej jej członków oraz współpraca świeckich z hierarchią w realizowaniu misji Kościoła. Pogłębienie życia religijnego ma przygotować członków Akcji do odważnego i kompetentnego występowania na „areopagach" świata, do przenikania wartościami ewangelicznymi życia społecznego, zajmowania zgodnego z nauczaniem Kościoła stanowiska w sprawach publicznych, zwłaszcza tam, gdzie zagrożona jest wiara i moralność chrześcijańska. Ważnym zadaniem Akcji jest także kształcenie działaczy społecznych, gospodarczych, kulturalnych i politycznych.

ZADANIA AKCJI KATOLICKIEJ

• formacja intelektualna, duchowa, apostolska, kulturalna, społeczna;
• realizacja apostolskiego celu Kościoła w zakresie ewangelizacji, uświęcania się, formacji sumienia według wzoru sumienia chrześcijańskiego - dążenie każdego chrześcijanina do świętości;
• rozświetlać życie codzienne według Ewangelii Jezusa: rodzinne, społeczne, zawodowe, polityczne, ekonomiczne, kulturalne;
• głosić Jezusa (ewangelizacja) w małżeństwie, rodzinie i społeczeństwie (różne instytucje, np. szkoła) biorąc wzór ze Świętej Rodziny; Małżeństwo i rodzina stanowią pierwszą płaszczyznę społecznego zaangażowania katolików świeckich – Jan Paweł II;
• wdrażanie życia Ewangelią w życie codzienne;
• współodpowiedzialność świeckich z hierarchią za wyznawaną wiarę, a podawaną przez Urząd Nauczycielski Kościoła;
• świadectwo jedności w wierze z duchowieństwem, biskupami i papieżem;
• przywrócić świadomość suwerenności duchowej i moralnej Kościoła;
• współpraca świeckich i duchownych;
• świeccy przyjmują odpowiedzialność za prowadzenie działalności duszpasterskiej;
• podejmować wspólne (świeccy i duchowni) działanie, aby budować, rozwijać i podkreślać wspólnotę Kościoła;
• angażować świeckich w organizowanie życia codziennego, społecznego i kościelnego;
• niweczyć bierność;
• prowadzić działalność pod zwierzchnictwem hierarchii, czuwającej nad czystością doktryny katolickiej;
• wdrażać i uczyć katolików świeckich pracy w zespołach ludzkich, wspólnotach;
• ożywienie umiłowania modlitwy, kontemplacji, życia liturgicznego i sakramentalnego, działalność na rzecz wzrostu powołań do chrześcijańskiego małżeństwa, do sakramentalnego kapłaństwa i do życia konsekrowanego, gotowość uczestnictwa w przedsięwzięciach i działaniach Kościoła zarówno na szczeblu lokalnym, krajowym jak i międzynarodowym; zaangażowanie w dziedzinie katechezy i pedagogiczne umiejętności w wychowaniu chrześcijan; pobudzenie do chrześcijańskiej obecności w różnych środowiskach społecznych i udział w organizowaniu i animacji dzieł charytatywnych, kulturalnych, duchowych, ducha wyrzeczenia i powrót do ewangelicznego ubóstwa jako źródła wspaniałomyślnej miłości wszystkich ludzi; nawrócenie na drogę chrześcijańskiego życia lub powrót do wspólnoty ochrzczonych, którzy niegdyś odeszli (Christifideles laici, 34).

CHARYZMAT AKCJI KATOLICKIEJ

Zgodnie z charyzmatem Stowarzyszenia terenem jego działalności jest parafia, diecezja, Kościół lokalny. Członkowie Akcji Katolickiej we współpracy z hierarchią włączają się aktywnie w liczne dzieła ewangelizacyjne. Akcja uaktywnia licznych świeckich w budowaniu Kościoła Chrystusowego i realizacji jego misji apostolskiej, wskutek czego mogą oni „czynić obecnym i aktywnym Kościół w takich miejscach i takich okolicznościach, gdzie jedynie przy ich pomocy stać się on może solą ziemi".

Stałe zalecenia dla członków Akcji Katolickiej

Modlitwa, liturgia, formacja:

1. Praktyka Liturgii godzin i modlitwy różańcowej.
2. Codzienna lektura Pisma Świętego.
3. Pełny udział w niedzielnej Mszy św.; pomoc w czynnościach liturgicznych.
4. Systematyczne korzystanie z sakramentu pokuty.
5. Modlitwa za kapłanów.
6. Udział w rekolekcjach i dniach skupienia (KIAK, DIAK i POAK).
7. Udział w pielgrzymkach: krajowej na Jasną Górę i w diecezjalnych (w miarę możliwości z członkami KSM).
8. Studium nauczania Kościoła: Stolicy Apostolskiej i Episkopatu Polski.
9. Studium wydawnictw Akcji Katolickiej.
10. Uczenie dzieci i młodzieży odpowiedzialności za Kościół, zaznajamianie ich z ideą ruchów i stowarzyszeń kościelnych, a zwłaszcza z Akcją Katolicką i KSM oraz wprowadzanie ich w działalność apostolską.

AKCJA KATOLICKA W PARAFII GÓRNO 

PARAFIALNY ODDZIAŁ AKCJI KATOLICKIEJ W GÓRNIE

Starania aby w parafii Górno powstała Akcja Katolicka Ks. Proboszcz Jan Lib prowadził od kilku lat. Kilka osób zadeklarowało chęć przystąpienia do Akcji Katolickiej, od czasu do czasu uczestniczyli w różnych uroczystościach czy spotkaniach organizowanych na szczeblu diecezjalnym lub na szczeblu dekanatu, ale nie przyniosło to jednak efektu w postaci formalnego powołania Parafialnego Oddziału Akcji Katolickiej w Górnie.

Dopiero z dniem 14 grudnia 2010 r., na wniosek Ks. Proboszcza Decyzją Nr 127 Prezesa Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej Diecezji Rzeszowskiej został powołany Parafialny Oddział Akcji Katolickiej przy Parafii p.w. Ofiarowania NMP w Górnie. Równocześnie z powołaniem POAK w poczet członków Akcji Katolickiej zostało przyjętych 11 osób. POAK powiększał swoje szeregi już dwukrotnie: z dniem 8 marca 2011 roku powiększył się o 3 osoby a z dniem 20 kwietnia 2012 roku o kolejne 5 osób i obecnie liczy 19 członków.

Asystentem Kościelnym POAK w Górnie jest Ks. Proboszcz Jan Lib.

Na Walnym Zebraniu Sprawozdawczo-Wyborczym POAK w Górnie, które odbyło się w dniu 17 lutego 2011 został wybrany Zarząd POAK w którego skład weszli:

1. Augustyn Rębisz;
2. Honorata Radomska;
3. Józef Krudysz.

Podczas w/w Zebrania zostało także wybranych troje kandydatów na Prezesa POAK celem przedstawienia ich Ks. Biskupowi Ordynariuszowi, z pośród których Ks. Biskup dokonał mianowania Prezesa. Na Prezesa POAK w Górnie Ks. Biskup Kazimierz Górny mianował Augustyna Rębisza. Miało to miejsce w dniu 20 listopada 2011 r. w Katedrze Rzeszowskiej w czasie uroczystości Chrystusa Króla Wszechświata, która to uroczystość jest jednocześnie Świętem Akcji Katolickiej.

Głównym zadaniem czy charyzmatem Akcji Katolickiej – jak zostało to nakreślone we wcześniejszych rozdziałach – jest formacja duchowa i religijna jej członków. Członkowie Akcji Katolickiej w Górnie starają się wypełniać to zadanie poprzez organizowanie comiesięcznych spotkań na których przy pomocy materiałów formacyjnych Akcji Katolickiej omawiane są - pod przewodnictwem duszpasterskim Ks. Proboszcza – poszczególne tematy katechez opracowanych w tych materiałach. Omawiane są również bieżące zagadnienia czy wydarzenia, którymi aktualnie żyje Kościół i nasza Ojczyzna. Spotkania te odbywają się w każdy pierwszy poniedziałek miesiąca ( chyba że wypada jakieś święto to w następny ).

Również członkowie POAK w Górnie uczestniczą w spotkaniach formacyjnych i rekolekcjach organizowanych dla członków AK na szczeblu dekanalnym i diecezjalnym. Oprócz tego członkowie POAK w Górnie biorą udział w różnych drobnych pracach organizowanych w kościele czy przy kościele, przygotowują czuwania modlitewne, adoracje lub prowadzą różne nabożeństwa. Biorą także udział w oprawie liturgicznej Mszy Św. odprawianych w czasie różnych świąt czy uroczystości – w tym parafialnych.